انکربولت چیست؟ فرض کنید در‌حال ساخت یک ساختمان چند طبقه یا یک سوله بزرگ هستید. مراحل بتن‌ریزی را گذرانده‌اید و اسکلت در حال بالا‌رفتن است. حال شما باید ستون‌های بزرگ فولادی را روی فونداسیون بتنی محکم کنید تا با کوچک‌ترین تکان، کل سازه به خطر نیفتد. حدس می‌زنید ابزار کار شما چیست؟ بله، درست حدس زده‌اید: انکربولت. انکربولت، قطعه‌ای کوچک اما فوق‌العاده حیاتی است که مانند قفل مخفی، ماشین‌آلات سنگین، تجهیزات صنعتی و ستون‌ها را در دل بتن نگه می‌دارد. برای ایجاد اتصالی پایدار و محکم بین قطعات بتنی یا فلزی باید یکی از انواع انکربولت را انتخاب کنید؛ تصمیم شما، در تامین امنیت سازه اهمیت زیادی دارد. در این مطلب از باملومگ قرار است به زبان ساده، انواع، عوامل موثر بر انتخاب، روش گیرایی و کاربرد انکربولت را توضیح دهیم. بعد از خواندن این مطلب، هر موقع نام انکربولت به گوش‌تان خورد، دقیقا می‌دانید که این قطعه کوچک چیست و چرا مهم است.
انواع انکربولت
با نگاه‌کردن به انکربولت، احتمالا چیزی شبیه یک میلگرد خم‌شده یا پیچ را می‌بینید، اما نقش این قطعه بسیار فراتر از این قضیه است؛ امنیت سازه شما به این قطعه به ظاهر کوچک، بستگی دارد.
انکربولت‌ها در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار می‌گیرند. آشنایی با انواع انکربولت به شما کمک می‌کند تا مناسب‌ترین نوع آن را باتوجه‌به نیاز پروژه خود انتخاب کنید و بین قطعات سازه خود، یک اتصال ایمن و پایدار داشته باشید. انواع انکربولت چیست؟ در ادامه، انواع انکربولت را معرفی می‌کنیم:
انکربولت مکانیکی (رول‌بولت)
یکی از انواع انکربولت ، مکانیکی است که در زبان عامیانه به آن، «رول‌بولت» می‌گویند. فرض کنید در مرحله نصب یک تیرچه فلزی روی فونداسیون هستید و باید هرچه سریع‌تر صفحه ستون را ببندید و زمان زیادی برای محکم‌کاری ندارید؛ اینجاست که پای انکربولت مکانیکی به میان می‌آید. این قطعه مانند یک قفل فنری عمل می‌کند و داخل سوراخ بتن می‌رود. در مرحله بعد، غلاف یا گوه (Wedge/Sleeve) باز می‌شود و خودش را با انبساط مکانیکی به بتن می‌چسباند.
سوال پیش می‌آید که چه موقع این نوع انکربولت را انتخاب کنیم؟ در جواب این سوال باید بگوییم، هنگامی که به نصب‌های سریع و پرتکرار مانند ریل‌ها و بیس‌پلیت تجهیزات سبک و متوسط نیاز دارید، این نوع انکربولت، بهترین گزینه است. همچنین هنگامی‌که دسترسی یک‌طرفه دارید و نمی‌توانید منتظر گیرش رزین بمانید، سراغ انکربولت مکانیکی بروید. رول بولت، انتخاب مناسب در محیط‌های خشک یا خوردگی کنترل‌شده است.
در ادامه، نگاهی به مزایا و معایب انکربولت مکانیکی یا همان رول بولت می‌اندازیم:
مزایای انکربولت مکانیکی
- نصب سریع
- بدون انتظار برای گیرش
- دمونتاژ (بازکردن/جداسازی) آسان در برخی مدل‌ها
- قیمت اولیه اقتصادی
- موجودی بالا
معایب انکربولت مکانیکی
- وابسته به کیفیت بتن و اجرای دقیق سوراخ‌کاری
- حساسیت‌زا بودن فاصله از لبه و ترک‌های بتن
در‌شرایطی‌که محدودیت زمانی بسیار زیادی دارید، بدون درنظرگرفتن مزایا و معایب، این انکربولت را انتخاب کنید.
انکربولت شیمیایی (رزینی)
ممکن است در شرایطی قرار داشته باشید که باید صفحه ستونی را نزدیک به لبه فونداسیون بتنی نصب کنید و با بارهای سنگین ارتعاشی روبرو هستید. با استفاده از رول‌بولت، احتمال شکستن بتن در لبه وجود دارد؛ پس راهکار چیست؟ قهرمان داستان در این سناریو، «انکر شیمیایی» است.
برای استفاده از انکربولت شیمیایی، ابتدا باید یک سوراخ ایجاد کرده و آن را کاملا تمیز کنید. حال، نوبت تزریق رزین (اپوکسی/وینیل‌استر/پلی‌استر) به صورت کارتریجی یا کپسولی است. میلگرد رزوه‌دار یا پیچ را داخل سوراخ قرار دهید؛ رزین دور آن، چسبندگی شیمیایی ایجاد خواهد کرد. پس از زمان ژل و گیرش که وابسته به دما است، اتصال نهایی انجام خواهد شد.
مزایا و معایب این انکربولت چیست؟ در ادامه به صورت خلاصه مزایا و معایب انکر شیمیایی را مشاهده می‌کنید:
مزایای انکربولت شیمیایی
- ظرفیت بالا
- عملکرد عالی نزدیک لبه
- انعطاف‌پذیر در اصلاحات سازه
- مناسب برای کاشت میلگرد و توسعه مقاطع بتنی
معایب انکربولت شیمیایی
- زمان برتر از مکانیکی
- نیازمند دقت بالا و آموزش
- وابسته به دما و کیفیت رزین
- حساس به تمیزکاری
از مهم‌ترین دلایل انتخاب این انکربولت می‌توان به بارهای سنگین کششی و برشی، کاشت میلگرد اضافه، تغییر نقشه، نزدیکی به لبه بتن یا فواصل کم بین انکرها اشاره کرد.
استاد بولت (Stud Bolt)
پس از بررسی انکربولت شیمیایی و مکانیکی، نوبت به زیر ذره‌بین قرار‌دادن استادبولت می‌رسد که یکی از انواع انکربولت است. استادبولت در اصل، یک میله کاملا رزوه‌شده است که با دو مهره کار می‌کند. به زبان ساده‌تر، این نوع بولت مانند یک میله چندکاره است که ما را قادر می‌سازد قطعات خیلی محکم و دقیق را روی بتن یا سازه نصب کنیم.
در صنعت پایپینگ (لوله‌کشی)، از این انکر برای فلنچ‌ها استفاده می‌کنند، اما در پروژه‌های ساختمانی کاربرد دیگری دارد. در ساختمان‌سازی داخل بتن کار گذاشته می‌شود یا همراه با رزین به‌کار می‌رود. در‌صورتی‌که یک پروژه به ارتفاع رزوه آزاد بیشتر یا به تنظیمات صفحه ستون دقیق‌تر نیاز داشته باشد، پای این قطعه به میان می‌آید.
در ادامه، مزایا و معایب این انکر را به صورت خلاصه مورد بررسی قرار می‌دهیم:
مزایای استادبولت
- انعطاف بالا در تنظیمات
- سازگار با پیش‌نصب/پس‌نصب
انتخاب‌های گسترده در گرید/پوشش - مناسب برای فلنج‌ها و بیس‌پلیت‌ها
معایب استادبولت
- نیازمند دقت بالا در شابلون‌بندی و کنترل شاقولی
- ظرفیت وابسته به روش کاشت (رزینی یا مکانیکی کمکی)
جمع‌بندی سریع انتخاب از بین انواع انکربولت را باهم مرور می‌کنیم:
| شرایط | گزینه انتخابی |
|---|---|
| اگر عجله دارید و بتن مصرفی خوب است؟ | رول‌بولت مکانیکی |
| اگر لبه نزدیک یا بار سنگین است و دقت بالا می‌خواهید؟ | انکر شیمیایی |
| رزوه آزاد، تنظیم‌پذیری و سازگاری با فلنج/بیس‌پلیت می‌خواهید؟ | استاد بولت (پیش‌نصب یا کاشت) |
با درنظرگرفتن شرایط بالا می‌توانید بهترین نوع انکربولت را برای پروژه خود انتخاب کنید.
انواع انکربولت از لحاظ شکل ظاهری
حال وقتی اسم انکربولت می‌آید، دیگر یک پیچ ساده را تصور نمی‌کنیم؛ بلکه می‌دانیم که انکربولت‌ها نقش مهم‌تری را برعهده دارند. انکربولت‌ها، کارایی‌های متفاوتی بسته‌به شکل خم و طراحی‌شان دارند. در مجموع، چهار مدل رایج انکربولت از لحاظ شکل ظاهری وجود دارد که در ادامه این چهار مدل را مرور می‌کنیم:
انکربولت L شکل
رایج‌ترین و پرکاربردترین مدل انکربولت، L شکل است. احتمالا بلافاصله پس از شنیدن اسم این انکربولت، ظاهر آن را تصور کردید. به نظر شما علت طراحی این انکربولت چیست؟ هنگامی که این انکربولت، داخل بتن قرار داده می‌شود، بخش خم‌شده آن مانند یک قلاب عمل می‌کند و اجازه نمی‌دهد که بولت به‌راحتی بیرون کشیده شود.
کاربرد انکربولت L شکل عبارتنداز:
- نصب ستون‌های فولادی روی فونداسیون
- سازه‌های فلزی سنگین
- اتصال بیس‌پلیت‌ها به بتن
برای درک بهتر این انکربولت، یک مثال ساده می‌زنیم: تصور کنید که در‌حال ساخت یک سوله بزرگ هستید. ستون‌های فلزی که وزن سنگینی دارند، باید روی فونداسیون بتنی محکم شوند. در این هنگام، انکربولت L شکل، عصای دست شما می‌شود و از جدا‌شدن ستون از بتن جلوگیری می‌کند.
انکربولت J شکل
با نگاه‌کردن به شکل ظاهری این انکربولت، متوجه شباهت زیاد آن به انکربولت L شکل خواهید شد؛ با این تفاوت که قسمت انتهایی آن به جای زاویه قائمه، خمیده است. علت گرد‌‌بودن قسمت انتهایی این انکربولت چیست؟ این خمیدگی باعث می‌شود که فشار کمتری به بتن اطراف وارد شود.
از جمله مهم‌ترین کاربرد انکربولت J شکل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سازه‌هایی که بارهای کششی و ارتعاشی بیشتری دارند.
- نصب ماشین‌آلات صنعتی سنگین
- پایه‌های تجهیزات بزرگ مثل دکل‌ها
فرض کنید مجبور به نصب یک جرثقیل سقفی روی فونداسیون هستید؛ طبیعی است که بارهای دینامیکی زیادی به بولت وارد می‌شود. در این شرایط از چه نوع بولتی استفاده می‌کنید؟ استفاده از انکربولت J شکل، بهترین گزینه است؛ زیرا باعث محکم‌تر‌شدن بولت در بتن می‌شود و عمر اتصال را نیز بیشتر می‌کند.
انکربولت U شکل
انکربولت U شکل از نظر ظاهری، تفاوت‌های زیادی با مدل L و J دارد. در این انکربولت، قسمت سرِ آن رزوه شده‌است و مانند یک گیره عمل می‌کند. در این مدل، هر دو سر بالای بتن بیرون می‌مانند و باید با مهره و صفحه فلزی محکم شوند.
کاربرد انکربولت U شکل عبارتنداز:
- بستن سازه‌های سبک یا نیمه‌سنگین به فونداسیون
- نگهداشتن لوله‌ها یا شفت‌ها
- اتصالاتی که نیاز به گرفتن قطعه از دو طرف دارند.
در بسیاری از کارگاه‌های صنعتی، برای مهار تیرهای فلزی یا نگهداشتن لوله‌های بزرگ صنعتی از این انکربولت استفاده می‌کنند.
انکربولت دو‌مهره‌ای
فرض کنید قرار است یک دستگاه سی‌ان‌جی فوق‌العاده دقیق نصب کنید. در این حالت، اگر حتی یک میلی‌متر انکربولت کج باشد، دستگاه دچار لرزش خواهد شد. راهکار چیست؟ ساده‌ترین راه، استفاده از انکربولت دو‌مهره‌ای است که به مجری این امکان را می‌دهد که به صورت میلی‌متری، پایه‌های دستگاه را تنظیم کند.
انکربولت دو‌مهره‌ای، در واقع یک میلگرد رزوه شده‌است که به دو سر آن، مهره بسته می‌شود: یک مهره در بالا برای محکم‌کردن نهایی و یک مهره در زیر صفحه ستون برای تنظیم ارتفاع.
از مهم‌ترین کاربرد انکربولت دو‌مهره‌ای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نصب صفحه‌ستون‌ها با دقت بالا
- پروژه‌هایی که تنظیم میلی‌متری ارتفاع و تراز اهمیت دارد.
- سازه‌های حساس مثل برج‌ها یا تجهیزات صنعتی خاص
در‌صورتی‌که سازه‌های شما به دقت بالایی نیاز دارند، حتما این انکربولت را انتخاب کنید.
در حالت کلی، اگر سازه شما سنگین است، سراغ L یا J بروید. در‌صورتی‌که نیاز به گرفتن از دو طرف دارید، U را انتخاب کنید و اگر پروژه به دقت میلی‌متری نیاز دارد، دو‌مهره‌ای بهترین گزینه است.
انواع انکربولت از لحاظ عملکرد و کارایی
شاید تصور کنید که انکربولت‌ها فقط از نظر شکل ظاهر متفاوت هستند؛ در‌حالی‌که حقیقت چیز دیگری است. انکربولت‌ها از نظر عملکرد نیز انواع مختلفی دارند. در ادامه، انواع انکربولت از نظر عملکرد و کارایی را بررسی می‌کنیم:
انکربولت تنشی (Tension Anchor Bolts)
برای بسیاری از مهندسان و سازندگان سوال پیش می‌آید: انکربولت مناسب برای سازه‌هایی که تحت فشار باد یا زلزله باشد، کدام است؟ جواب این سوال، انکربولت تنشی است. این نوع انکر برای زمانی طراحی شده‌است که بار کششی زیادی به بولت وارد می‌شود. انکربولت تنشی در برابر نیروی کششی مستقیم، مقاومت بسیار بالایی دارد.
کاربرد انکربولت تنشی عبارتنداز:
- نصب ستون‌های بلند و سنگین
- مهار تجهیزات صنعتی که در معرض نیروهای بالابرنده هستند.
- سازه‌هایی که تحت فشار باد یا زلزله کشیده می‌شوند.
تصور کنید که قرار است یک دکل مخابراتی بسازید و این دکل در مقابل وزش باد شدید و مستقیم قرار دارد. در‌این‌صورت، احتمال این‌که باد، ستون را به سمت بیرون بکشد، وجود دارد. در این شرایط، فقط انکربولت تنشی می‌تواند جلوی بیرون‌زدگی ستون را بگیرد.
انکربولت برشی (Shear Anchor Bolts)
انکربولت برشی، نوع دیگری از انکربولت است که برای مقابله با نیروی برشی طراحی شده‌است. این انکربولت در برابر نیروی برشی جانبی و افقی، مقاومت بالایی دارد. به زبان ساده‌تر، هنگامی که نیرو از طرفین وارد انکربولت می‌شود و می‌خواهد بولت را در امتداد سطح بتن ببرد یا جا‌به‌جا کند، انکربولت برشی با آن مقابله می‌کند.
کاربرد انکربولت برشی به شرح زیر است:
- اتصال بیس‌پلیت‌ها به فونداسیون در سازه‌های صنعتی
- نگهداشتن ماشین‌آلاتی که در حین کار، لرزش جانبی دارند.
- سازه‌های در معرض بارهای افقی (مثل پل‌ها یا اسکلت بتنی در زلزله)
به‌عنوان مثال، اگر هنگام نصب یک دستگاه آسیاب بزرگ در یک کارخانه نگران هستید، حق دارید؛ زیرا این دستگاه هنگام کار، لرزش افقی بسیار زیادی دارد. برای این سازه باید از انکربولت برشی استفاده کنید که مانند ترمز عمل کند و مانع حرکت پایه‌ها شود.
انکربولت صاف (Wedge Anchor Bolts)
بیشتر افراد، انکربولت صاف را با عنوان رول‌بولت می‌شناسند. این انکر به‌گونه‌ای طراحی شده‌است که در داخل بتن با انبساط مکانیکی قفل شود. از جمله ویژگی اصلی این انکربولت می‌توان به سرعت نصب بالا و گیر مکانیکی محکم در بتن اشاره کرد.
از جمله کاربرد انکربولت صاف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نصب قفسه‌ها و تجهیزات در انبار
- اتصالات موقتی یا سریع
- سازه‌های سبک تا نیمه‌سنگین
تصور کنید که می‌خواهید فایل‌های یک قفسه سنگین در انبار را نصب کنید. در این حالت، باید سوراخ‌کاری خود را با انکر صاف انجام دهید، سپس بولت را جا بزنید و مهره را سفت کنید؛ به شما تبریک می‌گویم، اتصال محکم شما آماده است.
انکربولت قلابی (Hook Anchor Bolts)
اسم این انکربولت از شکل آن نشات می‌گیرد. این انکر، انتهای شبیه قلاب یا حلقه دارد که برای آویز‌کردن تجهیزات یا نگهداشتن آن‌ها استفاده می‌شود. ویژگی اصلی این انکربولت، قابلیت قلاب‌کردن و آویزان‌کردن اجسام است.
از جمله کاربردهای انکربولت قلابی عبارتنداز:
- آویزان‌کردن کابل‌ها، چراغ‌ها یا تجهیزات سبک از سقف
- اتصال سازه‌های فلزی کوچک به بتن
- استفاده در سازه‌هایی که نیاز به حلقه مهاری دارند.
اگر بخواهیم یک مثال ساده از کاربرد این انکربولت بزنیم، می‌توانیم به نصب چراغ‌های بزرگ سقفی در یک پارکینگ اشاره کنیم. این قلاب مانند یک دستگیره محکم عمل می‌کند و قلاب چراغ یا سیم را نگه می‌دارد.
عوامل موثر بر انتخاب و طراحی انکربولت
انتخاب انکربولت، درست مانند ستون فقرات برای یک بدن عمل می‌کند؛ اگر اشتباه انتخاب کنید، سازه یا دستگاه شما به خطر می‌افتد. در انتخاب انکربولت فقط به ظاهر یا قیمت نگاه نکنید؛ باید شرایط بار، محیط، جنس بتن، طول مورد نیاز و حتی میزان دقت پروژه را نیز مورد سنجش قرار دهید.
انکربولت‌ها ظاهر ساده‌ای دارند، اما اجازه ندهید که این ظاهر ساده، شما را گول بزند. طراحی و انتخاب آن‌ها به چند عامل اصلی وابسته است که برای انتخاب بهتر باید آشنایی کاملی با آن‌ها داشته باشید. در ادامه، عوامل موثر بر انتخاب و طراحی انکربولت را به زبان ساده بررسی می‌کنیم:
نوع بار وارد بر سازه
اولین سوالی که هنگام انتخاب انکربولت باید از خودتان بپرسید، این است که انکربولت، چه مقدار باری را باید تحمل کند؟ طبیعی است که نصب یک دکل مخابراتی با بار کششی زیاد، با نصب یک دستگاه آسیاب صنعتی با بار برشی جانبی، زمین تا آسمان فرق داشته باشد.
در‌صورتی‌که بار کششی وجود دارد، انکربولت‌هایی را انتخاب کنید که مقاومت بیرون کشیدگی بالایی دارند. اگر بار برشی در سازه شما غالب است، انکربولت‌هایی عملکرد بهتری دارند که در برابر لغزش و فشار جانبی مقاوم هستند.
شرایط محیطی
اگر تصور می‌کنید که قرار است انکربولت‌ها همیشه در محیط‌های تمیز و خشک استفاده شوند، باید بگوییم که سخت در اشتباه هستید. بعضی از انکربولت‌ها باید در محیط‌های مرطوب یا صنعتی نصب شوند که نیاز به پوشش گالوانیزه یا فولاد ضدزنگ وجود دارد. همچنین ممکن است انکربولت‌ها در محیط‌های خورنده مانند کارخانه‌های شیمیایی یا سواحل نصب شوند که داشتن پوشش استیل ضدزنگ اجباری است. هنگام انتخاب بولت به شرایط محیطی سازه خود دقت کنید.
جنس بتن یا مصالح پایه
اصلی‌ترین عاملی که قدرت نگهداری انکربولت را مشخص می‌کند، جنس و کیفیت بتن است. در‌صورتی‌که بتن شما مقاومت بالایی دارد، از انکرهای تنشی یا برشی استفاده کنید. بهترین گزینه برای بتن ضعیف یا مصالح سبک، انکرهای شیمیایی یا رول‌بولت است.
ابعاد و طول انکربولت
از دیگر عواملی که هنگام انتخاب انکربولت باید به آن دقت کنید، ابعاد و طول است. هرچه بار وارد‌شده بیشتر باشد، طول گیرایی انکر نیز باید به تناسب، بیشتر درنظر گرفته شود.
دقت موردنیاز در نصب
بعضی پروژه‌ها نیاز به دقت میلی‌متری دارند و برای این پروژه‌ها نمی‌توان از انکربولت ساده استفاده کرد. انکربولت دو مهره‌ای، بهترین انتخاب برای این شرایط است.
هزینه و زمان اجرا
گاهی بین انتخاب بهترین و با‌صرفه‌ترین گزینه گیر می‌کنیم، چون بهترین انکربولت، طبیعتا هزینه بالاتری نیز دارد؛ توصیه ما به شما این است که تصمیم خود را بر اساس شرایط پروژه و زمان اجرا بگیرید. برای پروژه‌های موقتی یا کم‌هزینه، نیازی به استفاده از بهترین انکربولت نیست؛ می‌توان سراغ رول بولت‌ها و انکرهای مکانیکی رفت که سریع‌تر و ارزان‌تر هستند. برای پروژه‌های حیاتی و بلندمدت، بهتر است از انکربولت‌های سفارشی یا شیمیایی استفاده شود. در این پروژه‌ها به‌هیچ‌‌عنوان کیفیت را فدای قیمت نکنید.
کاربردهای کلیدی انکربولت؛ اتصال ایمن قطعات کنارهم
انکربولت‌ها برخلاف ظاهر ساده‌ای که دارند، در عمل مانند یک چسب نامرئی فولادی عمل می‌کنند. اصلی‌ترین کاربرد انکربولت، نگه داشتن قطعات بزرگ و سنگین در کنار هم است و در‌نهایت، امنیت کل سازه یا دستگاه شما را ضمانت می‌کند؛ اما کاربرد آن، همین‌جا تمام نمی‌شود.
در ادامه، به مهم‌ترین کاربردهای انکربولت اشاره می‌کنیم:
- نصب و مهار ستون‌های فولادی روی فونداسیون
- نصب ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی در جهت مهار در برابر لرزش
- اتصال بیس‌پلیت‌ها برای تثبیت بتن
- نصب سازه‌های خاص مثل دکل‌ها و پل‌ها در جهت ایمنی در برابر بارهای شدید
- کاربردهای ساختمانی و روزمره مانند نصب نرده‌ها و قفسه‌های سنگین
مطمئن باشید که با شناخت کاربرد انکربولت و آشنایی با انواع آن، بهترین تصمیم را برای سازه خود خواهید گرفت.
روش گیرایی انکربولت؛ هیچ اتصالی سست نمی‌ماند.
ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که آیا همه انکربولت‌ها، ماندگاری و استحکام کافی دارند؟ خیر، راز ماندگاری و استحکام انکربولت‌ها در روش گیرایی آن‌ها نهفته است. به زبان ساده، نحوه محکم‌شدن انکربولت‌ها در دل بتن یا مصالح پایه اهمیت زیادی دارد. روش‌های مختلفی برای گیرایی انکربولت وجود دارد که بسته به طراحی و نوع پروژه انتخاب می‌شوند.
در ادامه، این روش‌ها را بررسی می‌کنیم:
روش اصطکاکی و انبساطی (Friction & Expansion)
در این روش، انکربولت تحت فشار یا انبساط مکانیکی قرار می‌گیرد و داخل سوراخ بتن، قفل می‌شود. پس از سفت‌شدن مهره، قسمت پایینی بولت بسط می‌یابد و اصطکاک زیادی با بتن ایجاد می‌کند. نصب سریع، نیاز به مواد اضافی ندارد.
روش چسبندگی (Bonding)
روش چسبندگی مناسب بارهای سنگین یا بتن‌های ضعیف است. در این روش، از چسب‌های رزینی یا شیمیایی استفاده می‌شود. به‌این‌منظور، سوراخ را پر از رزین کنید، سپس انکربولت را داخل آن قرار دهید. حال صبر کنید تا رزین خشک‌شده و اتصال محکم شود.
روش چفتی یا کلیدی (Keying)
انکربولت‌هایی که گیرایی آن‌ها با این روش انجام می‌شوند، معمولا J شکل یا L شکل هستند. در هنگام بتن‌ریزی، قسمت خمیده یا قلاب‌دار انکربولت در بتن فرو می‌رود، مانند قلاب عمل می‌کند و به بتن چفت می‌شود.
روش چفتی و اصطکاکی (Keying & Friction)
این روش ترکیبی از دو مکانیسم قبلی، یعنی چفتی و اصطکاکی است. از ویژگی‌های این روش می‌توان به ایمنی مضاعف و کاهش احتمال شل‌شدن اتصال اشاره کرد. روش چفتی و اصطکاکی برای پروژه‌های حساس و بارهای دینامیکی مانند زلزله مناسب است.
در جدول زیر، جمع‌بندی روش‌های گیرایی انکربولت را مشاهده می‌کنید:
| روش گیرایی | نحوه عملکرد و کارایی |
|---|---|
| اصطکاکی/انبساطی | نصب سریع با مکانیزم گیر مکانیکی |
| چسبندگی | اتصال با رزین شیمیایی، مناسب برای بتن ضعیف یا بارهای سنگین |
| چفتی/کلیدی | گیر مکانیکی با قلاب یا خمیدگی بولت در بتن |
| چفتی + اصطکاکی | ترکیب ایمن‌تر برای پروژه‌های حساس |
برای محکم‌بودن سازه یا دستگاه خود، باید روش مناسبی برای نصب انکربولت انتخاب کنید. در غیر این‌صورت، ریسک آسیب به سازه یا دستگاه شما افزایش می‌یابد.
جمع بندی آنچه مطالعه کردید
در این مقاله به جواب سوال انکربولت چیست؟ رسیدیم. انکربولت‌ها، راه‌حلی مطمئن برای اتصال ایمن و پایدار قطعات به بتن و سازه‌های فلزی هستند. انواع انکربولت در شکل‌ها و روش‌های گیرایی مختلف وجود دارند. با توجه به نوع و کاربرد انکربولت در پروژه‌های سبک تا سنگین، ساختمان‌ها، پل‌ها و صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. خرید انکربولت باکیفیت از باملو، تضمینی برای استحکام، ایمنی و طول عمر سازه شما است.
سوالات متداول
- انکربولت چیست و چرا در سازه‌ها استفاده می‌شود؟
به پیچ یا میله‌ای که برای اتصال ایمن قطعات به بتن یا سنگ مورد استفاده قرار می‌گیرد، انکربولت می‌گویند. در سازه‌ها در جهت استحکام و پایداری استفاده می‌شود. - تفاوت انکربولت شیمیایی و مکانیکی چیست؟
انکربولت شیمیایی با رزین به سازه متصل می‌شود؛ در‌حالی‌که، انکربولت مکانیکی با فشار و انبساط در بتن، گیرایی ایجاد می‌کند. - نوع و شکل انکربولت مناسب پروژه را چگونه انتخاب کنیم؟
انتخاب نوع و شکل انکربولت بر اساس بار اعمالی، محیط نصب و نوع اتصال توسط مهندس پروژه انجام می‌گیرد. - روش گیرایی انکربولت در استحکام اتصال تاثیر دارد؟
بله، انواع روش‌های گیرایی مانند اصطکاکی، چسبندگی و چفتی، تضمین‌کننده اتصالات هستند. - با نصب نادرست انکربولت، امکان آسیب به پروژه وجود دارد؟
بله، با نصب نادرست، استحکام پروژه کاهش می‌یابد و احتمال خطر ترک‌برداشتن یا شکست سازه وجود دارد.
