پشتیبانی و نگهداری از دکل

نگهداری از دکل به معنای بررسی و نگهداری از دکل مهاری است.(Guyed Mast Tower Restoration) با توجه به افزایش چشمگیر دکل‌های مخابراتی در کنار گسترش ارتباطات، علاوه بر این که این دکل‌ها باید مطابق با استانداردها و مقررات نصب دکل‌ها و آنتن‌های مخابراتی نصب و راه اندازی شوند، نیاز به پشتیبانی و نگهداری دوره‌ای دکل‌ها نیز بیش از گذشته احساس می‌شود. برای جلوگیری از سقوط و واژگونی دکل‌ها و تلفات جانی و مالی ناشی از این واژگونی باید اقدامات پیشگیرانه‌ای انجام شود که شامل تعمیر و بازرسی‌های دوره‌ای است.

در دوره‌های گرما و سرما و یا با گذشت زمان از نصب دکل، سیم مهار از حالت عادی خارج می‌شود و نیاز به بررسی دارد. مواردی مانند باد و طوفان و پاره شدن و زنگ زدن اقلام غیر استاندارد نیاز به تعمیر دکل مهاری را بیشتر می‌کنند.

پشتیبانی و نگهداری از دکل چیست؟

با گذشت زمان یا تغییر فصول سرد و گرم سال، دکل مهاری و متعلقات آن باید مورد بازبینی و بررسی قرار گیرند تا از صدمات و خطرات احتمالی و غیرقابل پیش بینی جلوگیری شود، زیرا ممکن است سیم مهار از حالت استاندارد خود خارج شود یا احتمال واژگونی دکل با افزایش نیروهای وارد بر کابل مهار وجود دارد. پوشش گالوانیزه دکل مهاری یا لوازم جانبی دکل می‌توانند خورده و پوسیده شوند. همه این موارد بررسی و بازبینی دکل را ضروری می‌کنند که به آن تعمیر دکل یا رگلاژ دکل می‌گویند.

یکی از موارد بسیار مهم در تعمیر که نیاز به تخصص و مهارت دارد، تعمیر شلی یا سفتی سیم مهار است، زیرا سفت شدن بیش از حد سیم مهار منجر به شکستگی سیم شده و شل شدن سیم نیز باعث عدم تعادل دکل خواهد شد و تبدیل به مانع و بالا رفتن امکان واژگونی دکل می‌شود. بررسی پیچ‌ها و نقاط اتصال پایه دکل و احتمال زنگ زدگی یا سایش آنها از دیگر اقدامات در تعمیر دکل مهاری است.

عوامل موثر در وقوع حوادث دکل مهاری

در هنگام نصب دکل تعلیق در فصل تابستان یا زمستان، کشش سیم‌ها و کابل‌های تعلیق دکل تعلیق کمتر یا بیشتر می‌شود. این تغییر کشش کابل‌های مهار بیشتر در زمان بادهای شدید یا طوفان اتفاق می‌افتد و اگر زنگ زدگی در سیم وجود داشته باشد و مشخص نباشد ممکن است شکستن و سقوط دکل اتفاق بیفتد.

بنابراین پس از گذشت مدتی که از نصب دکل‌ها می‌گذرد، سیم مهار و متعلقات دکل باید بازنگری و کنترل شوند. تعمیر دکل مهاری توسط متخصصین این حوزه انجام شود، در غیر این صورت تعمیر دکل مهاری به درستی انجام نمی‌شود و حادثه اجتناب ناپذیر خواهد بود.

تعمیر دکل مهاری چگونه است؟

با تغییر فصل و در بازه‌های زمانی پیوسته و متناوب باید تمامی اجزای دکل بررسی و بازبینی شود و در صورت مشاهده قطعات معیوب در اتصالات مانند: پیچ، مهره، گوشواره، کرپی، مهارکش و …. آنها جایگزین می‌شوند. همچنین اتصالات جوش داده شده باید بررسی شود تا در صورت ضعیف شدن اتصال، بتوان آن را تقویت و تعمیر کرد.

دکل‌های مهاری مانند سایر دکل‌های مخابراتی به دلیل شرایط محیطی قسمت‌های مختلف آن در طول زمان دستخوش تغییراتی می‌شوند. هنگام وزش باد و در اثر ارتعاش سازه دکل، اکثر اجزای دکل در مقیاس کوچک جابجا شده و به محل قبلی خود باز می‌گردند. همچنین با توجه به تغییرات دمای محیط، تمامی اجزای دکل به طور مداوم تحت تنش و کرنش قرار می‌گیرند. پوشش سطحی اجزای دکل که گالوانیزه هستند در طول دوره بهره برداری دستخوش تغییراتی خواهد شد.

در دکل‌های مهاری علاوه بر ساختار دکل، کابل‌های مهاری نیز در طول زمان دچار تغییراتی خواهند شد. با توجه به اینکه این کابل‌ها به طور دائمی تحت کشش ناشی از بار باد روی دکل قرار می‌گیرند، به مرور زمان دچار کرنش می‌شوند و طول آنها به مرور افزایش می‌یابد. این موضوع با افزایش دما در فصول گرم سال که منجر به انحراف دکل از سطح و حالت ایستاده می‌شود، شدیدتر خواهد شد. در این شرایط علاوه بر نیروی کششی که باد به کابل‌های مهار وارد می‌کند، وزن سازه دکل با ایجاد یک جزء افقی بار مضاعف بر روی کابل‌های مهار ایجاد خواهد کرد. با افزایش نیروهای وارد بر کابل مهار، احتمال واژگونی دکل وجود خواهد داشت.

پوشش گالوانیزه کابل مهار دکل به صورت گالوانیزه گرم است اما به دلیل مراحل ساخت این کابل‌ها معمولا ضخامت این پوشش گالوانیزه کمتر از سایر اجزای دکل خواهد بود که باعث خوردگی و پوسیدگی آن زودتر از سایرین می‌شود. به همین دلیل، در یک دکل مهاری، کابل‌های مهاری مهم‌ترین اجزای فرآیند نگهداری محسوب می‌شوند و باید در فواصل زمانی معین تعویض شوند.

چه زمانی دکل نیاز به تعمیر دارد؟

با تغییر فصل باید تمامی قطعات مورد بازنگری قرار گرفته و در صورت ایراد و نقص در قطعاتی مانند پیچ و مهره، گوشواره و … تعویض گردد. علاوه بر آن در بازرسی‌های فصلی، اتصالات جوشی نیز بررسی می‌شود تا در صورت بروز مشکل، تعمیر شوند. در دکل‌های مهاری علاوه بر خود سازه، کابل‌ها نیز به مرور زمان فرسوده می‌شوند، از آنجایی که این کابل‌ها در معرض باد قرار می‌گیرند، به مرور زمان دچار کشیدگی شده و طول کابل‌ها افزایش می‌یابد.

افزایش گرما در فصل تابستان باعث تشدید انحراف دکل از حالت افقی و عمودی می‌شود. علاوه بر نیروی باد که باعث کشیده شدن کابل‌ها می‌شود، وزن خود سازه نیز در مقاومت و تعادل آن تاثیر دارد، زیرا با ایجاد نیروی افقی، بار مضاعف بر روی کابل‌های مهار ایجاد می‌شود و با افزایش نیروهای وارد بر کابل مهار، احتمال واژگونی دکل وجود دارد.

نکات مهم پشتیبانی و نگهداری از دکل

مواردی که هنگام تعمیر دکل‌های مهاری باید انجام شود عبارتند از:

• تعمیر دکل مهاری باید دو بار در سال انجام شود.
• تعمیر کابل‌ها و سیم مهار به طور کامل انجام شود.
• بررسی چراغ‌ها به طور کامل انجام خواهد شد.
• بازنگری نقاط اتصال پایه دکل و مهارها بسیار مهم است.
• از بین بردن احتمال سایش و زنگ زدگی در نقاط اتصال اهمیت بالایی دارد.

آیا همه دکل ‌های مخابراتی نیاز پشتیبانی و نگهداری دارند؟

تمام دکل‌های مخابراتی، از جمله دکل‌های خودایستا، دکل‌های مهاری و دکل‌های تک قطبی، مانند همه سیستم‌های دینامیکی، در طول چرخه عمر خود دچار تغییراتی می‌شوند. این سازه‌ها جزء سیستم‌های ایستا (بدون حرکت مکانیکی) محسوب می‌شوند، اما با کمی دقت می‌توان مشاهده کرد که قسمت‌های مختلف آن‌ها در طول زمان به دلیل شرایط محیطی دچار تغییراتی خواهند شد.

این نگهداری و پشتیبانی دوره‌ای شامل بررسی تمام اجزای دکل، تعمیر پیچ‌ها، مقاوم سازی و بازسازی انواع دکل‌های مخابراتی و استانداردسازی دکل است.

بازسازی دکل مهاری

بازسازی دکل مهاری

بازسازی دکل مهاری یک فرآیند پیچیده است که شامل مراحل زیر می‌باشد:

1. بررسی اولیه: بازسازی دکل مهاری با بررسی اولیه آغاز می‌شود. در این مرحله، تیم مهندسی سازه بررسی دقیقی از وضعیت فعلی دکل انجام می‌دهد و نیازمندی‌ها و مشکلات بازسازی را تعیین می‌کند.

2. برنامه‌ریزی و طراحی: بر اساس بررسی اولیه، یک برنامه بازسازی تهیه می‌شود. این برنامه شامل توصیف روش‌های بازسازی، محاسبات سازه‌ای، نیازمندی‌های مصالح و سایر جزئیات اجرایی است.

3. تعمیر و تقویت: در این مرحله، تعمیرات لازم بر روی دکل انجام می‌شود. این شامل تعمیر و تعویض بخش‌های خراب شده، مانند مهارها، کابل‌ها، قطعات فلزی و سایر اجزا است.

4. تقویت ساختار: اگر نیاز به تقویت ساختار دکل باشد، مراحل تقویت انجام می‌شود. این شامل نصب سیستم‌های تقویت، مانند پروفیل‌های فلزی اضافی، پله‌های فلزی، قرقره‌ها و سیم‌های گوی اضافی است.

5. رنگ‌آمیزی و حفاظت: پس از انجام تعمیرات و تقویت‌ها، دکل رنگ‌آمیزی و حفاظت می‌شود. این کار علاوه بر ظاهر بهتر دکل، آن را در برابر خوردگی، زنگ زدگی و عوامل جوی محافظت می‌کند.

6. بازرسی و آزمایش‌ها: پس از بازسازی، دکل مهاری مورد بازرسی نهایی قرار می‌گیرد. این شامل آزمایش‌های استحکام، بازرسی تصویربرداری و سایر آزمون‌های لازم است تا از استحکام و عملکرد صحیح دکل اطمینان حاصل شود.

7. بهسازی محیطی: در پایان بازسازی، تمیزکاری محیط و بازگرداندن آن به حالت اولیه مورد توجه قرار می‌گیرد. این شامل برداشت زباله‌ها، حفظ و بازسازی مناظر طبیعی اطراف دکل و حفاظت از محیط زیست است.

بازسازی دکل مهاری نیازمند تخصص و دانش فنی مناسب است و باید توسط تیم متخصص و مجرب انجام شود تا دکل به استحکام و عملکرد لازم برسد.

فاجعه افتادن دکل مهاری

افتادن دکل مهاری یک فاجعه جدی است که می‌تواند عواقب و خسارات جدیدی ایجاد کند. این ممکن است به علت عوامل مختلفی مانند ضعف سازه، نقص در نگهداری و تعمیرات، شرایط آب و هوایی سخت، زلزله و یا عوامل دیگر باشد. افتادن دکل مهاری می‌تواند به خطر افراد، تجهیزات و محیط زیست بیشتر بیانجامد و نیاز به تدابیر فوری برای مدیریت و رفع این وضعیت دارد.

در صورتی که دکل مهاری سقوط کرده است، مراحل زیر ممکن است در پاسخ به این وضعیت اجرا شود:

1. ایمنی و امداد: اولین اقدام باید ایمنی و امداد باشد. افراد موجود در محل باید در امان قرار گیرند و اگر هر گونه آسیب یا تهدیدی وجود داشته باشد، تدابیر امدادی برای نجات و درمان فوری اعمال می‌شود.

2. بررسی علل و آسیب‌شناسی: علل افتادن دکل مهاری بررسی می‌شود. این شامل بررسی سازه، سابقه نگهداری و تعمیرات، عوامل محیطی و هر عامل دیگری است که ممکن است به وقوع این حادثه منجر شده باشد.

3. ایجاد بلاکهای ایمنی: منطقه اطراف دکل باید توسط بلاکهای ایمنی محافظت شود تا از وقوع حوادث دیگری جلوگیری شود. این می‌تواند شامل نصب حواشی، حصارها و هشداردهنده‌ها باشد.

4. برنامه‌ریزی برای حذف و بازسازی: برای حذف دکل سقوط کرده و بازسازی سازه، برنامه‌ریزی دقیقی لازم است. این شامل تجهیزات مورد نیاز، تیم مت

خصص و روش‌های ایمنی در حین حذف و بازسازی است.

5. حفاظت محیطی: هنگام حذف دکل و بازسازی، حفاظت از محیط زیست باید در نظر گرفته شود. این شامل مدیریت صحیح زباله‌ها، کنترل آلاینده‌ها و حفظ مناظر طبیعی است.

6. آزمون و بازرسی: پس از بازسازی، آزمون و بازرسی دقیق بر روی سازه انجام می‌شود تا از استحکام و عملکرد صحیح دکل جدید اطمینان حاصل شود.

از افتادن و خسارت زدن دکل های فرسوده جلوگیری کنید

برای جلوگیری از افتادن و خسارت زدن دکل‌های فرسوده، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

1. بازرسی منظم: انجام بازرسی‌های منظم و دوره‌ای بر روی دکل‌های مهاری برای تشخیص زمانی که دکل‌ها نیاز به پشتیبانی و نگهداری از دکل دارند، بسیار مهم است. این بازرسی‌ها می‌توانند شامل بررسی سازه، مهارها، قطعات فلزی، خوردگی و سایر نقاط ضعف باشند. بازرسی‌های منظم به شناسایی زمانی که دکل نیاز به تعمیرات یا تقویت دارد، کمک می‌کند.

2. نگهداری و تعمیرات منظم: برنامه‌ریزی برای نگهداری و تعمیرات دوره‌ای دکل‌ها را بر اساس نتایج بازرسی‌ها تدوین کنید. این شامل تعویض قطعات فرسوده، تقویت ساختار، رنگ‌آمیزی و سایر تعمیرات ضروری است. اطمینان حاصل کنید که تیم فنی متخصصی برای انجام این تعمیرات استفاده می‌شود.

3. برنامه‌ریزی بازسازی: در صورتی که دکل‌ها فرسوده و ضعیف شده‌اند، بهتر است برنامه‌ریزی برای بازسازی یا تعویض آنها انجام شود. در این صورت، ساختار جدید و مقاوم‌تر جایگزین می‌شود.

4. استفاده از تکنولوژی مدرن: استفاده از تکنولوژی‌های مدرن در ساخت و نگهداری دکل‌های مهاری می‌تواند به افزایش استحکام و مقاومت آنها کمک کند. این ممکن است شامل استفاده از مواد ساختاری پیشرفته، سیستم‌های مانیتورینگ و کنترل، و روش‌های نوین در طراحی و ساخت باشد.

5. آموزش و آگاهی: اطمینان حاصل کنید که تیم‌های مسئول نگهداری و عملیات آگاهی کافی درباره نگهداری و تعمیرات دکل‌ها دارند. آموزش‌های منظم درباره شناسایی نشانه‌های خطر و روش‌های ایمنی می‌تواند به جلوگیری از خسارات و حوادث ناخوشایند کمک کند.

همچنین، همکاری با متخصصان و شرکت‌های معتبر در زمینه طراحی، ساخت و نگهداری دکل‌های مهاری نیز می‌تواند به جلوگیری از فاجعه‌ها و خسارات زیاد کمک کند.

سقوط مرگبار دکل مخابراتی

در چند سال گذشته سقوط دکل مخابراتی و تخریب ساختمان مسکونی واقع در خیابان کریم خان، به مرگ یک شهروند انجامید.

دراین حادثه یک منزل مسکونی دو طبقه که یک دکل مخابراتی در قسمت پشت بام این ساختمان نصب شده  دچار آوار شد و یکی از شهروندان تهرانی طی آن جان خود را از دست داد. این فرد حدود 45 ساله براثر این حادثه زیر خروارها خاک مدفون شده بود که با تلاش نیروهای آتش نشانی و هلال احمر از ریزآور بیرون کشیده شد. عکس های حمیدرضا دستجردی عکاس ایسنا از این حادثه را در زیر می بینید.

سخن پایانی

از دکل‌های مهاری برای ارسال و نصب آنتن موبایل و امواج رادیویی استفاده می‌شود. اما پس از نصب، این دکل‌ها نیاز به نگهداری و بازنگری دارند. از این کار به عنوان تعمیر دکل مهاری یاد می‌شود. اگر نصب انواع دکل‌های مهاری با دقت و وسواس انجام شود و در حین نصب مشکلی پیش نیاید، این دکل‌ها همچنان نیاز به مراقبت و نگهداری دارند. در صورت بروز مشکل یا نقص فنی می‌توان به سرعت از بروز آن جلوگیری کرد. نگهداری و بازرسی دکل و متعلقات آن را تعمیر دکل مهاری می‌گویند. این کار توسط افراد مجرب و متخصص در این زمینه انجام می‌شود و از بروز حوادث ناگوار و آسیب‌های احتمالی جلوگیری می‌کند.

منبع