دکل مخابراتی چیست؟ + انواع و کاربرد آن

دکل مخابراتی (Telecommunication tower) نقش اساسی در ارتباطات بیسیم، انتقال داده، سیگنالهای مخابراتی، اینترنت تلفن همراه و شبکه مخابراتی دارد. این سازه بلندقامت بهواسطه تجهیزات خود یعنی آنتنهای رادیویی، ایستگاه پایه، دیش مایکروویو، آنتن موبایل، لینک و تجهیزات ارتباطی و… کاربردهای فراوانی دارد. دکلهای مخابراتی در انواع دکل مهاری، مونوپل و خودایستا ساخته میشوند. دلیل نامگذاری این سازه به طراحی و انواع آن ارتباطی ندارد و صرفا بهدلیل نوع تجهیزات مخابراتی نصبشده روی آن به دکل مخابراتی معروف شده است.
کاربرد دکل مخابراتی
دکلهای مخابراتی کاربردهای وسیع و گستردهای دارند که در ادامه به برخی از مهمترین کاربردهای دکل مخابراتی اشاره میکنیم:
ایجاد پوشش شبکه
اصلیترین کاربرد دکلهای مخابراتی ایجاد پوشش شبکه برای ارتباطات بیسیم در مناطق مختلف، از جمله مناطق شهری، روستایی و حتی مناطق دورافتاده است. بدون دکلها، اپراتورهای مخابراتی مانند همراه اول، ایرانسل و رایتل قادر به ارائه خدمات گستردهای که امروز از آنها بهرهمند هستیم، نخواهند بود.
ارتباطات داده و اینترنت
دکلهای مخابراتی با ایجاد بستر مناسب برای انتقال داده، امکان دسترسی به اینترنت همراه را فراهم میکنند. این دکلها با استفاده از فناوریهایی مانند 4G ،5G، اینترنت اشیا یا IOT و سایر نسلهای فناوری شبکه، سرعت و کیفیت خدمات اینترنت را به کاربران ارائه میدهند.
اتصال به شبکههای جهانی
دکلهای مخابراتی به کاربران این امکان را میدهند که به شبکههای جهانی متصل شوند. این دکلها با ایجاد لینکهای ارتباطی با مراکز اصلی و بینالمللی، ارتباطاتی پایدار و بدون قطعی را ممکن میسازند.
کاربردهای امنیتی و اورژانسی
دکلهای مخابراتی در مواقع اضطراری و بلایای طبیعی نقش بسیار مهمی ایفا میکنند. این دکلها به دستگاههای امنیتی و اورژانسی کمک میکنند تا در شرایط بحرانی بتوانند ارتباطات حیاتی را برقرار و اطلاعات لازم را بهسرعت منتقل کنند.
پشتیبانی از سرویسهای مخابراتی محلی
در برخی مناطق، دکلهای مخابراتی برای پشتیبانی از سرویسهای مخابراتی محلی همچون رادیو و تلویزیونهای محلی نیز مورد استفاده قرار میگیرند. این سرویسها با استفاده از سیگنالهای مخابراتی بهراحتی به دسترس کاربران محلی میرسند.
البته باید توجه داشته باشید که دکلهای مخابراتی به خودی خود در انتقال اطلاعات نقشی ندارند و وظیفه اصلی برعهده تجهیزات سوارشده روی این دکلهاست. در ادامه به بررسی انواع تجهیزات مخابراتی خواهیم پرداخت.
تجهیزات دکل مخابراتی
تجهیزات دکل مخابراتی با توجه به کاربردهای وسیع و گستردهای که در ارتباطات رادیویی، تلویزیونی، مخابراتی و اینترنتی دارند، در انواع گوناگونی دستهبندی میشوند. این تجهیزات شامل:
- آنتن رادیو (Radio antenna)
- آنتن موبایل (Mobile antenna)
- ترانسمیتر (Transmitters)
- رسیور (Receivers)
- سوئیچها (Switches)
- روترها (Routers)
- دستگاههای پردازش سیگنال (Signal processing devices)
- لینکهای اینترنتی، رادیویی و سکتورها (Internet and radio links and sectors)
- کابلهای کت سیکس (CAT6)
- روتر میکروتیک و سیسکو Mikrotik and Cisco routers
- کانکتورهای سوکتی (Socket connectors)
- آنتنهای بیسیم مخابراتی مانند آنتن 6DB، آنتنهای کواکسیال مدل RG256
هر یک از این تجهیزات کاربردهای مخصوص به خود را دارند که در ادامه به کاربرد هریک از تجهیزات دکل مخابراتی می پردازیم:
آنتنها برای ارسال و دریافت سیگنالهای بیسیم و انتقال فرکانسهای مخابراتی و اینترنتی بهکار میروند. در کنار آنتنها، ترانسمیترها و رسیورها نیز نقش کلیدی دارند و سیگنالهای بیسیم را به سیگنالهای الکتریکی و برعکس تبدیل میکنند.
سوییچها و روترها برای توزیع این سیگنالهای الکتریکی به دستگاههای مختلف مورد استفاده قرار میگیرند و دستگاههای پردازش سیگنال نیز به پردازش این سیگنالها میپردازند تا انتقال دادهها بهصورت بهینه انجام شود.
برای محافظت از تجهیزات و اتصالات در برابر شرایط محیطی، از چسبهای عایق در محل اتصال کابلها به آنتن استفاده میشود که در برابر رطوبت و باران مقاومت ایجاد میکنند. همچنین، کانکتورهای سوکتی بهعنوان رابط بین کابلهای برق دکل، امکان اتصال ایمن و پایدار تجهیزات را فراهم میکنند.
شما میتوانید برای خرید هر یک از تجهیزات دکل مهاری به فروشگاه اینترنتی باملو سر بزنید.
نقش اجزاء و تجهیزات دکل مخابراتی
دکلها باتوجهبه نوعی که دارند، اجزای مختلفی را شامل میشوند. برای مثال در دکلهای خود ایستای چهار پایه، جزو اصلی نبشی است. دکل مخابراتی شامل چندین قسمت است که بهطورکلی شامل تجهیزاتی مانند آنتنها، ایستگاه پایه، لینکهای ارتباطی، واحد توان، واحد کنترل بیسیم، تجهیزات پایه، تجهیزات انتقال دادهها، تجهیزات مدیریتی، تجهیزات برقی، تجهیزات کنترل و مدیریت، تجهیزات مبدل و تقویتکننده سیگنال، تراشههای توان، مبدل رادیویی، تجهیزات کنترل ترافیک و تجهیزات ارتباطی میشود.
این تجهیزات هر کدام وظایف مختلفی دارند ولی با هم همکاری میکنند تا ارتباط بیسیم بین تلفن همراه و شبکه مخابراتی برقرار شود.
این دکلها بهشکل برجهایی در مناطق مختلف نصب میشوند تا پوشش شبکه موبایل را در یک منطقه فراهم کنند و ارتباط بینقصی بین کاربران موبایل و شبکه را امکانپذیر سازند. تجهیزات الکترونیکی که در دکل مخابراتی قرار میگیرد شامل تجهیزاتی است که سیگنالهای مخابراتی را تقویت و تحلیل میکنند و همچنین سیستمهای کنترل و مدیریت دستگاه را فراهم میکنند.
این تجهیزات عبارتاند از؛
آنتنها
برای ارسال و دریافت سیگنالهای رادیویی بین دستگاه و تلفنهای همراه، از آنتن استفاده میشود. آنتنها ساختاری بازویی دارند و معمولاً در بالای دکل نصبشده و با استفاده از آنتنهای دیگر در دیگر دکلها و تجهیزات مخابراتی به تبادل اطلاعات میپردازند. آنتنها در دکل مخابراتی نصب میشوند تا بهترین پوشش سیگنال مخابراتی در یک منطقه فراهم شود.
ترانسیورها
ترانسیورها وظیفه تبدیل سیگنالهای بیسیم به سیگنالهای الکتریکی و بالعکس را بر عهده دارند. همچنین، این تجهیزات سیگنالهای دریافتی را تقویت و سیگنالهای ارسالی را برای ارتباط بهینه تنظیم میکنند تا کیفیت و پایداری ارتباطات تضمین شود.
ایستگاه پایه
ایستگاه پایه (Base Station) بخشی کلیدی از دکل مخابراتی از نوع bts است که ارتباط مستقیم با تلفنهای همراه را برقرار میکند. این بخش شامل تجهیزاتی مانند سوئیچها، مودمها و دستگاههای کنترلی است که نقش مدیریت ترافیک شبکه و اطمینان از ارتباط پایدار و مؤثر را ایفا میکنند.
اگر درمورد دکل bts به اطلاعات بیشتری نیاز دارید میتوانید به مقاله همه چیز درباره دکل مخابراتی BTS مراجعه کنید.
لینکهای ارتباطی
دکل مخابراتی دارای لینکهای ارتباطی است که برای اتصال به سایر دکلها و تجهیزات مخابراتی بهکار میروند. این لینکها از روشهایی مانند کابل، فیبر نوری یا امواج رادیویی استفاده میکنند تا اطلاعات را بهصورت سریع و مطمئن منتقل کنند.
مبدل رادیویی
این تجهیز وظیفه تبدیل سیگنالهای الکترونیکی به سیگنالهای رادیویی را بر عهده دارد و برای ارسال و دریافت اطلاعات در شبکه مخابراتی استفاده میشود.
واحد کنترل بی سیم
این واحد وظیفه مدیریت ترافیک مخابراتی را بر عهده دارد و عملکرد کلی دستگاه BTS را کنترل و هماهنگ میکند.
واحد توان
این واحد وظیفه تقویت سیگنال رادیویی را دارد تا امکان انتقال سیگنال به فواصل بیشتر فراهم شود و پوشش شبکه افزایش یابد.
تجهیزات پایه
این تجهیزات شامل دستگاههای الکترونیکی هستند که سیگنالهای بیسیم را از آنتنها دریافت و آنها را به سیگنالهای الکترونیکی تبدیل میکنند. سپس این سیگنالها به سرورهای مخابراتی ارسال میشوند تا به مقصد نهایی هدایت شوند.
تجهیزات انتقال داده
این تجهیزات مسئول انتقال اطلاعات بین دکل مخابراتی و سایر اجزای شبکه هستند و به برقراری ارتباط پایدار و سریع بین بخشهای مختلف شبکه کمک میکنند.
تجهیزات مدیریتی
این تجهیزات مسئول مدیریت و نظارت بر عملکرد دکل مخابراتی هستند. آنها شامل سیستمهای مانیتورینگ، روتینگ و سوئیچینگ، و سایر اجزای مدیریتی برای انتقال و توزیع سیگنالها در شبکه هستند و به راهاندازی صحیح و بهینه دکل کمک میکنند.
تجهیزات برقی
برای تأمین نیروی الکتریکی لازم برای عملکرد دکل مخابراتی، از تجهیزات برقی مختلفی مانند ترانسفورماتورها، سیستمهای باتری و مولدهای برق استفاده میشود. این تجهیزات تضمین میکنند که دکل بهطور مداوم و بدون وقفه فعالیت کند.
تجهیزات مبدل و تقویتکننده سیگنال
این تجهیزات مسئول تقویت سیگنالهای ارتباطی هستند تا فاصله بین تلفن همراه و دکل را پوشش دهند و کیفیت ارتباط را بهبود بخشند. با تقویت سیگنالها، این تجهیزات کمک میکنند تا ارتباطات بدون اختلال و با کیفیت بالا برقرار شوند.
انواع دکل مخابراتی
همانطور که اشاره شد دکل مخابراتی باتوجهبه نیاز، موقعیت منطقه، ارتفاع مورد نیاز و… در انواع مختلفی ساخته می شود. این دکلها یا در محل نصب سرهم میشوند یا بهصورت پیشساخته با جرثقیل حمل میشوند.
دکل مخابراتی مهاری
دکل مهاری بهدلیل نصب سریع و آسان و همینطور ارزانقیمتبودن در بین دکلهای مخابراتی دیگر محبوبیت زیادی دارد. این نوع دکل مخابراتی دارای سکشنهای 3 متری است. تجهیزات مخابراتی توسط پیچومهره، کرپی، کابل یا تایرپ (بست کمربندی) به میلههای فولادی دکل متصل میشود. در مقاله صفر تا صد نصب دکل مهاری در این باره بیشتر توضیح دادهایم.
دکل مهاری با کمک سیم مهار، کرپی، گوشواره، مهارکش، صفحه بیس و… به سطح زمین یا پشت بام منازل متصل میشود. دکل مهاری مخابراتی در دو نوع g45 و g35 سه وجهی و g45 چهار وجهی قرار دارد. برای اطلاعات بیشتر میتوانید به مقاله دکل مهاری چیست؟ سر بزنید یا در زمینه خرید دکل مخابراتی مهاری میتوانید اقدام کنید و از قیمتهای دکل مهاری مطلع شوید.
دکل مخابراتی خود ایستا
دکل خود ایستا، یک گزینه ایده آل برای فضاهای خارج شهر، وسیع و بادخیز است. این دکل مخابراتی خود ایستا، پایداری بالایی دارد و نیازی به مهارکننده ندارد و با اتصالات پازلگونه خود محکم شده است. دکل خود ایستا از آن دسته دکلهای مخابراتی است که باید قطعات آن در محل نصب سوار شود و دارای نقشه و طراحی مهندسیشده است. این دکل خودایستای مخابراتی در چندین مدل سه پایه لوله نبشی، سه پایه تمام نبشی، چهار پایه تمام نبشی، دکل ICB، دکل RDS و دکل NB ساخته میشود.
دکل مخابراتی مونوپل
دکل مخابراتی مونوپل، دکلی تک پایه است که از ورقهای آهنی ساخته شده است. دکل مونوپل نیز مانند دکل خود ایستا نیازی به تکیهگاه و مهارکننده ندارد و با فونداسیون محکم و قوی خود مقاومت بالایی در برابر باد و تنشهای زمین پیدا کرده است. دکل مونوپل در انواع چندوجهی، اسپیرال، فلنجی و اورلب ساخته میشود. انواع تجهیزات مخابراتی شامل: آنتنهای رادیویی، آنتنهای اینترنت BTS، تجهیزات مخابراتی، تجهیزات ارتباطی، جعبه کنترل و… بهراحتی روی دکلهای مونوپل قرار میگیرند و نصب میشوند.
نصب دکل مخابراتی
نحوه نصب دکل مخابراتی بستهبه نوع دکل که خود ایستا باشد یا مهاری و مونوپل متفاوت است. البته در فرایند نصب دکل مخابراتی عوامل دیگری نیز مانند انتخاب مکان مناسب، بررسی مجوزهای قانونی، فونداسیون، تجهیزات دکل مخابراتی، فاصله تا منازل مسکونی و… نیز باید مورد بررسی قرار بگیرد که در مقاله نصب دکل مخابراتی در این باره بیشتر توضیح دادهایم.
عوامل موثر بر قیمت دکل مخابراتی
فاکتورهای زیادی بر قیمت دکل مخابراتی تاثیرگذار هستند. مهمترین آنها شامل قیمت آهن و فولاد، ارتفاع دکل، تعداد سکشنها، کیفیت پوشش گالوانیزه، متعلقات دکل، نوع فونداسیون، تجهیزات مورد نیاز و… است.
جمعبندی آنچه مطالعه کردید
در این مقاله از باملومگ با تعریف دکل مخابراتی، انواع آن، تجهیزات مخابراتی و کاربردهایی که میتواند بهواسطه این تجهیزات داشته باشد آشنا شدهاید. بهطورکلی فراهمکردن تمام ارتباطات رادیویی، تلویزیونی، ارتباطات بی سیم، موبایل، اینترنت و… بر عهده دکلهای مخابراتی یا bts است و این دکلها نقش اصلی را در این زمینه برعهده دارند. برای اطلاعات بیشتر و تخصصیتر در زمینه دکلهای BTS میتوانید به مقاله همه چیز درباره دکل مخابراتی BTS مراجعه کنید.
سوالات متداول
آیا دکل مخابراتی ضرر دارد؟
طبق تحقیقات انجامشده مقدار انرژی ناشی از امواج دکلهای مخابراتی بسیار پایین است و تهدیدی برای سلامتی نیست و نمیتواند آسیبی به بدن انسان وارد کند.