دلایل روشن‌شدن چراغ چک خودرو و بررسی آنها
چراغ چک خودرو به‌دلایل متعددی ممکن است روشن شود و این مسئله در حین رانندگی رخ می‌دهد. پس از روشن‌شدن این چراغ شما نیازی به توقف خودرو نخواهید داشت و همیشه با مشکلات جدی مواجه نخواهید شد؛ اما درصورتیکه چراغ چک پس از طی مسافتی خاموش نشود باید به‌دنبال علت آن بگردید تا مشکلات جدی رخ ندهد.
روشن‌شدن چراغ چک خودرو برای رانندگان همواره موضوعی است که نگرانی آنها را به‌همراه دارد؛ زیرا این چراغ یک هشدار برای کل سیستم خودرو است و بسیاری از افراد نمی‌دانند که باید از کجا عیب یابی خودرو را آغاز کنند. این چراغ می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات جدی مانند خراب‌شدن مبدل کاتالیست و یا باز‌بودن در باک خودرو باشد.
چراغ چک به‌تنهایی نمی‌تواند نشان‌دهنده یک مشکل جدی در ماشین باشد؛ اما نباید نسبت‌به روشن‌بودن طولانی‌مدت آن بی‌تفاوت بود. در این مقاله قصد داریم به بررسی دلایل مختلف روشن‌شدن چراغ چک ماشین و راه حل آنها بپردازیم.
وظیفه چراغ چک خودرو چیست؟
چراغ چک یک نوع هشدار است که توسط کامپیوتر خودرو فعال میشود. این چراغ نشان‌دهنده وجود عیب است و هشداری برای رانندگان به‌شمار می‌آید. رنگ چراغ چک ممکن است زرد، نارنجی یا زرد مایل به قرمز باشد. به یاد داشته باشید که چشمک‌زدن این چراغ بسیار جدی است و نباید آن را نادیده گرفت؛ زیرا این وضعیت ممکن است نشان‌دهنده احتراق ناقص باشد که می‌تواند باعث داغ‌شدن بیشازحد کاتالیزور شود و در نتیجه حتی منجر به حریق در خودرو گردد.
نقص سنسور انتقال هوا
درصورتیکه در شهری صنعتی با ترافیک زیاد و آلودگی هوا زندگی می‌کنید و برای رفت‌و‌آمد از خودروی شخصی استفاده می‌کنید. اگر با چراغ چک موتور مواجه شدید، به‌خاطر داشته باشید که دلیل روشن‌شدن این چراغ ممکن است نقص و گرفتگی در سنسور جریان هوا باشد.
سنسور جریان هوا که به‌عنوان سنسور اندازه‌گیری جریان هوا خودرو نیز شناخته میشود باید حجم هوایی که وارد موتور میشود را اندازه‌گیری کند. این سنسور بین فیلتر هوا و دریچه گاز خودرو قرار دارد و درصورتیکه کثیف شود و نتواند مقدار دقیق حجم هوای وارد و به موتور را اندازه‌گیری کند. ترکیب سوخت و هوا در خودروی شما به هم خواهد ریخت و باعث روشن‌شدن چراغ چک موتور خودرو میشود.
درصورتیکه آلودگی سنسور جریان هوا از دلایل روشن‌شدن چراغ چک باشد می‌توانید با تمیزکردن این سنسور مشکل را برطرف کنید. بااین‌حال در برخی موارد اگر پس از تمیزکردن باز هم مشکل حل نشد؛ دراین‌صورت تعویض سنسور جریان هوا لازم است.
نقص در سنسور اکسیژن
هنگامی که چراغ چک موتور خودرو روشن شود ممکن است به‌دلیل نقص سنسور اکسیژن باشد. این سنسور اکسیژن یک قطعه الکترونیکی است که در ورودی اگزوز خودرو تعبیه شده است و باید مقدار اکسیژن موجود در گازهای خروجی خودرو را اندازه گیری کند. این سنسور به‌عبارت‌دیگر میزان اکسیژنی را که در جریان فرایند احتراق سوخته نشده است، محاسبه می‌کند. بنابراین درصورتیکه این سنسور مقدار بالایی از سطح استاندارد اکسیژن را تشخیص دهد به‌معنای این است که فرآیند احتراق در خودرو به‌درستی انجام نمی‌شود.
در کل علت شایع روشن‌شدن چراغ چک موتور نقص در سنسور اکسیژن است؛ بااین‌حال این نقص به‌راحتی قابل‌تعمیر است. اما اگر این مشکل رفع نشود و خودرو برای مدت طولانی بدون تعمیر باشد می‌تواند به قطعات دیگر خودرو شما آسیب بزند. به‌همین‌دلیل تعمیر سنسور اکسیژن از اهمیت بالایی برخوردار است تا از هزینه‌های بیشتر جلوگیری گردد.
مشکل انژکتور سوخت
درصورتیکه چراغ چک موتور شما روشن شده باشد و شما در تعمیرات خودرو مهارت خاصی ندارید. به‌سادگی نمی‌توانید دلیل روشن‌شدن این چراغ را حدس بزنید. اما با بررسی نقاط مختلف خودرو می‌توانید بفهمید که آیا انژکتور سوخت خودرو شما مشکل دارد یا خیر.
انژکتور عملیات پاشش سوخت درون سیلندر در خودروهای پاششی را بر عهده دارد و در واقع به‌عنوان جایگزین کاربراتور در خودروهای جدیدتر استفاده میشود. درصورتیکه انژکتور سوخت خودرو شما مشکل داشته باشد ممکن است این مشکل باعث روشن‌شدن چراغ چک موتور شود.
بااین‌حال نقص در انژکتور هیچ‌گاه به‌عنوان یک ایراد روتین برای خودروها محسوب نمی‌شود. این مشکل می‌تواند یکی از دلایل روشن‌شدن چراغ چک خودرو باشد و هزینه بالایی را به شما تحمیل کند.
رانندگان کم‌تجربه عموما با مشکلاتی مانند نقص در انژکتور مواجه می‌شوند که دلیل این امر بی‌توجهی آنها به تعویض صافی بنزین و عدم تامین سوخت کافی برای خودرو است. بنابراین به‌منظور جلوگیری از این مشکلات و هزینه بیشتر بهتر است. برای خودروی خود سوخت کافی تامین کنید و صافی بنزین را به‌موقع تعویض نمایید.
ایراد در شمع، وایر و کویل
شمع‌های خودرو در فرایند احتراق که نقش بسیار مهمی در عملکرد موتور خودرو دارند. با تولید جرقه سوخت را به انفجار تبدیل و این انفجار نیروی لازم برای حرکت خودرو را تامین می‌کند. به هر حال در تمام خودروها شمع‌ها باید جرقه‌ای مناسب را ایجاد کنند تا بتوانند سوخت را به انفجار برسانند.
دلایل روشن‌شدن چراغ چک موتور ممکن است مربوط به نقص در عملکرد شمع‌های خودرو باشد؛ زیرا این قطعات نمی‌توانند به‌صورت مناسب با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و جرقه ایجاد کنند. مشکل ممکن است به‌دلیل فرسودگی و استهلاک شمع‌ها باشد. اما در برخی موارد نقص در وایرها و کویل که به‌عنوان منابع تامین برق برای شمع‌ها و وایرها عمل می‌کنند می‌تواند به نقص در عملکرد شمع‌ها منجر شود.
به‌همین‌دلیل نقص در هر کدام از این قطعات می‌تواند دیگر قطعات را نیز تحت تاثیر قرار دهد و به خراب‌شدن خودرو منجر شود ؛بنابراین عدم عملکرد صحیح شمع‌ها، وایرها و کویل از علل رایج روشن‌شدن چراغ چک موتور خودرو محسوب میشود و می‌تواند از نخستین حدس‌های شما در تشخیص مشکلات خودرو باشد.
خراب‌شدن سنسور MAF
سنسور جرم هوا ورودی یک قطعه بسیار حیاتی در خودرو است که میزان جرم هوا را در محفظه سوخت ورودی به موتور خودرو اندازه‌گیری می‌کند. در واقع این سنسور پیش از دریچه گاز در خودرو نصب میشود و در صورت داشتن عیب و نقص مشکلات مختلفی را برای خودرو به‌همراه دارد.
یکی از مشکلات، عیب‌های سنسور جرم هوای ورودی افزایش مصرف سوخت در خودرو است. به‌علاوه خودرو دچار لرزش میشود و در صورت عبور از سربالایی قدرت لازم برای راندن خودرو را ندارد. درصورتیکه عیب و نقص سنسور جرم هوای ورودی یکی از دلایل روشن‌شدن چراغ چک موتور باشد تعمیرکاران معمولا آن را باز کنند و با استفاده از اسپری‌‌های خاص تعمیر می‌کنند و به محل قبلی آن بر می‌گردانند.
در کنار مشکلات فنی خرابی سنسور جرم هوای ورودی می‌تواند باعث کاهش عملکرد خودرو شود و در نتیجه راننده باید هزینه بیشتری را برای تعمیر خودرو خود بپردازد. به‌همین‌دلیل توصیه میشود که خودرو خود را به‌صورت دوره‌ای بررسی و در صورت وجود هرگونه عیب یا نقص آن را تعمیر کنید.
مشکل در باتری ماشین
اکثر خودروهای جدید با استفاده از فناوری روز ساخته شده‌اند و دارای هشدار مجزا برای باتری هستند. درصورتیکه در این قسمت نواقصی وجود داشته باشد، سیستم خودرو به صورت خودکار آلارم را فعال می‌کند؛ اما اگر خودروی شما در رده کیفی C یا D قرار دارد. به‌طورکلی به‌عنوان یک خودروی قدیمی محسوب میشود احتمالا چراغ چک به‌علت نقص در باتری خودرو روشن شده است.
شایان ذکر است که وقتی چراغ چک روشن است و ایراد از باتری تشخیص‌داده‌شده گاهی باید باتری را تعویض کرد. اما بعضی وقت‌ها علت پیش پا افتاده‌تری دارد؛ به‌عنوان‌مثال ممکن است باتری را چک کرده باشید، اما بست‌های آن را به‌درستی نبسته باشید. این عامل می‌تواند باعث بیرون‌آمدن مواد و رسوب شود و موجب اختلال در سیستم برق خودرو گردد.
در این حالت اگر علت روشن‌شدن چراغ چک خودرو رسوب باتری باشد؛ شما می‌توانید با تمیزکردن اطراف بست‌ها آن را خاموش کنید. همچنین بعضی اوقات علل روشن‌شدن چراغ چک خودرو به‌دلیل خرابی دینام، تسمه و یا بست سیم دینام است که می‌توانند عملکرد باتری را تحت تاثیر قرار دهند. دراین‌صورت تعمیرکاران خودرو می‌توانند با تعویض قطعات مشکل را برطرف کنند و چراغ چک را خاموش نمایند.
نقص ترموستات
در سلامت خودرو سطح دمای پیشرانه بسیار مسئله مهمی است. گرما و یا سرما بیشازحد می‌تواند به‌سلامت فنی خودرو آسیب برساند. موتوری که دچار سرما بیشازحد شود، باعث نقص عملکرد قطعات و در نتیجه آسیب به موتور خواهد شد. همچنین اگر موتور دچار حرارت بیشازحد شود سطح روغن بین قطعات روان میشود و باز هم موجب اختلال و در نتیجه صدمه به موتور می‌گردد.
علاوه‌براین نقص ترموستات از دیگر دلایل روشن‌شدن چراغ چک است. ترموستات باید دمای موتور را در حد نرمالی نگه دارد. هنگامی که موتور سرد است ترموستات اجازه ورود آب به رادیاتور را نمی‌دهد تا زمانی که موتور گرم شود و سپس ترموستات از آب برای خنک‌کردن آن و رساندنش به دما مناسب استفاده می‌کند.
در صورت نقص در عملکرد ترموستات باید به‌سرعت مشکل را برطرف کرد. درغیراین‌صورت موتور و دیگر قطعات بهطور جدی آسیب خواهند دید. لذا برای حفظ سلامت فنی خودرو بهتر است سطح دما پیشرانه را به‌صورت دوره‌ای بررسی کنید و در صورت وجود هر گونه نقص آن را تعمیر نمایید.
خرابی سیستم ERG
در صورتی که چراغ چک خودرو روشن شده باشد ولی دلیل آن نامشخص است باید به خطرات احتمالی توجه کرد. یکی از علل ممکن برای روشن‌شدن این چراغ خرابی سیستم EGR خودرو است. این سیستم با بازگرداندن بخشی از گازهای خروجی به محفظه احتراق به حفظ دما آن کمک می‌کند و در نتیجه میزان آلودگی هوا کاهش پیدا خواهد کرد.
حدود 5 تا 10 درصد از گاز خروجی به منیفولد بازگردانده و سپس به محفظه احتراق هدایت میشود بنابراین درصورتیکه خرابی سیستم EGR را به‌عنوان علت روشن‌شدن چراغ چک تشخیص دادید تعمیر فوری آن ضروری است.
علاوه‌بر هزینه‌های بالای تعمیر، عدم تعمیر سیستم EGR می‌تواند با خرابی انژکتور همراه باشد و به‌دلیل خطرات جدی برای ماشین این نقص نباید نادیده گرفته شود. بنابراین باید تعمیر آن را به‌عنوان یک اولویت پر هزینه مد نظر قرار دهید و به‌سرعت جهت حل آن اقدام کرد. درصورتیکه چراغ چک به‌صورت ناگهانی روشن شده است توصیه میشود که در کوتاه‌ترین زمان ممکن دلایل آن را تعیین کنید و از تاخیر در تعمیر آن جلوگیری شود.
اختلال در گیربکس اتوماتیک
در برخی موارد نقص گیربکس اتوماتیک می‌تواند به‌راحتی حل شود؛ اما در موارد دیگر ممکن است هزینه‌بر باشد. بنابراین درصورتیکه چراغ چک خودرو روشن شد و علت آن ارتباطی با گیربکس اتوماتیک داشته باشد توصیه میشود که این نقص را جدی بگیرید و به‌سرعت مشکل موجود را برطرف کنید.
عدم توجه‌به این عامل می‌تواند با خطرات جدی برای خودرو همراه باشد و به‌دلیل هزینه‌های بالای تعمیر به شما ضرر مالی زیادی وارد کند. بنابراین برای جلوگیری از بروز مشکلات جدی پیشنهاد میشود هر چه سریعتر به تعمیر گیربکس اتوماتیک خودرو بپردازید و نقص را برطرف کنید.
نقص در سیستم خلا خودرو
سیستم خلا یا Vacuum Leak، بخشی حیاتی و پیچیده از خودرو است که عملکرد موتور را تحت تاثیر قرار می‌دهد. عیب یابی و رفع نقص در این بخش از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ زیرا هر گونه نقص در سیستم خلا سبب روشن‌شدن چراغ چک خودرو میشود و باعث کاهش عملکرد کلی خودرو می‌گردد.
برای پیداکردن منبع نشت در سیستم خلا می‌توان از روش‌های مختلفی از جمله تست صوتی، تصویری، دودی، مواد مشتعل استفاده کرد. پس از تشخیص نقص عیب یابی و رفع مشکل را می‌توان به سادگی انجام داد. تعمیر و رفع نقص در سیستم خلا هزینه چندانی ندارد و به‌راحتی قابل‌حل است. پس درصورتیکه چراغ چک خودرو روشن شود و علت آن احتمالا نقص در سیستم خلا باشد بهتر است بلافاصله اقدام به تعمیر آن کنید.
نصب اشتباه درپوش سوخت
گاهی اوقات برای پیداکردن دلیل روشن‌شدن چراغ چک خودرو نیازی به جستجو خاص و تخصصی نیست. ممکن است در روزهایی که برای ما مشغله کاری زیادی پیش آمده تمام توجهمان را به خودمان و مشکلاتمان اختصاص دهیم و مسائل اساسی را فراموش کنیم. به‌همین‌دلیل در پمپ بنزین سوخترسانی کنیم و بدون آنکه حواسمان باشد درپوش سوخت را روی سقف خودرو قرار می دهیم و یادمان می‌رود آن را در جای خوب ببندیم. اگر بعد از این عمل چراغ چک روشن شد مطمئن باشید که دلیل آن همین عامل بی‌توجهی ما لذا بهتر است پس از سوخترسانی حتما پنل خودرو را بررسی کنیم.
ایراد در سیستم دزدگیر
شاید عبارت «برق دزدی خودرو» را شنیده باشید. این مسئله هنگامی بروز می‌دهد که برق باتری بهطور ناخواسته مصرف شود و یکی از دلایل آن نصب دزدگیر است. در برخی موارد روشن‌شدن چراغ چک خودرو صرفا به‌دلیل نصب دزدگیر بوده و برق دزدی صورت نگرفته است. اما خودرو به‌دلیل آنکه سیستم دزدگیر را نشناخته نمی‌تواند بین سیستم دزدگیر و برق دزدی تمایز قائل شود و هشدار می‌دهد. در برخی موارد برق دزدی از دلایل روشن‌شدن چراغ چک خودرو است. دراین‌صورت باید مشکل را برطرف کنید و درغیراین‌صورت باتری ممکن است آسیب ببیند.
روش‌های خاموش‌کردن چراغ چک خودرو
در بخش‌های قبلی به‌علت روشن‌شدن چراغ چک در خودروها و راه‌‌های برطرف‌کردن این مشکل پرداخته شده است. برای بررسی علت روشن شدن چراغ چک، دستگاه دیاگ یکی از بهترین راه حل ها است. با استفاده از این دستگاه می‌توان به‌سرعت عیب یابی کرد و در صورت لزوم خطاهای ECU را برطرف نموده تا چراغ چک خاموش شود.
اما درصورتیکه در جاده خارج از شهر هستید و به تعمیرگاهی دسترسی ندارید می‌توانید با جداکردن سر باتری قطب منفی ماشین را به‌طورموقت قطع و پس از گذشت چند دقیقه سیم را مجددا متصل کنید تا چراغ چک به‌صورت موقتی خاموش شود. البته اگر خودرو به غیر از چراغ چک علائم دیگری نشان دهد؛ بهتر است با احتیاط خودرو را تعمیر کنید و از رانندگی با آن خودداری نمایید. در نهایت رعایت نکات ایمنی در رانندگی بسیار مهم است و در صورت بروز هرگونه مشکل فنی در خودرو بهتر است سریعا اقدام به تعمیر آن کنید تا جلو بروز مشکلات جدی تر گرفته شود.
چگونگی ثبت کدها در کامپیوتر ماشین
همان‌طورکه گفتیم سیستم OBD II فعالیت‌‌های مرتبط با کاهش آلودگی هوا را نظارت می‌کند. این فعالیت‌ها شامل سیستم کنترل آلاینده‌های تبخیری، سیستم های جرقه‌‌زنی و سوخترسانی، احتراق‌‌های نامنظم موتور، کاتالیزور، سیستم گردش دوباره گازهای خروجی اگزوز و سیستم تهویه محفظه میلنگ است. هرگاه عملکرد هر یک از این سیستم‌ها به‌صورت نامطلوبی تغییر کند. سیستم OBD II یک کد خطا ذخیره می‌کند و چراغ چک موتور روشن میشود.
کدهای خطای دیاگ خودرو
کدهای خطا در خودرو ترکیبی از حروف و عدد است که در کامپیوتر خودرو ثبت میشود و با استفاده از دستگاه دیاگ قابل‌مشاهده است. این کدها برای اولین بار توسط انجمن مهندسان تهیه شدند و خودروسازان ملزم بودند تا از قوانین آلایندگی OBD II در ایالات متحده آمریکا پیروی و از این کدها استفاده کنند. کدهای خطا به چهار دسته تقسیم می‌شوند و خودروسازان اروپایی نیز از همین کدها استفاده کردند.(khodro45)
- کدهای مربوط به سیستم آلایندگی، موتور و گیربکس با حرف P که مخفف Powertrain یا سیستم است نمایش داده میشود.
- حرف B که از کلمه Body یا بدنه خودرو گرفته‌شده، اشکالات مربوط به چراغ، ایربگ و سیستم تهویه مطبوع را به نمایش می‌گذارد.
- حرف C که مخفف Chassis است برای ایرادات مربوط به سیستم تعلیق، فرمان هیدرولیکی و سیستم ضد‌قفل ترمز استفاده میشود.
- کدهای مرتبط با واحد‌های الکترونیکی شبکه محلی دستگاه کنترل و رابط سیمکشی با حرف U نشان داده میشود.
روشن‌شدن چراغ چک ماشین و تاثیر آن بر افت شتاب
روشن‌شدن چراغ چک و افت شتاب خودرو یک مشکل رایج در خودروها است. این مشکل باعث میشود که پس از روشن‌شدن چراغ چک شتاب خودرو به‌صورت قابل‌توجهی کاهش پیدا می‌کند و فشار زیادی به موتور وارد میشود. دو علت رایج برای بروز این مشکل عبارتنداز:
1- خرابی و یا مسدودشدن کاتالیزور خودرو: در این حالت سنسور اکسیژن، بنزین نامرغوب یا فرسودگی ممکن است باعث خرابی کاتالیزور شود. در صورت مشاهده این علائم باید هر چه سریعتر برای تعمیر کاتالیزور اقدام کرد.
2- خرابی کویل و سیمکشی خودرو: در این حالت برق مورد نیاز برای احتراق شمع‌ها به‌صورت کافی تامین نمی‌شود و افت شتاب و قدرت در خودرو حاصل می‌گردد.
در بعضی از خودروها مانند سمند EF7 مشکلات ناشی از روشن‌شدن چراغ چک رایج‌تر است. در این خودروها باتوجه‌به نوع موتور و مصرف بالای برق هنگام استفاده همزمان از کولر و ضبط در تابستان چراغ چک روشن میشود و شتاب و قدرت خودرو به‌صورت قابل‌توجهی کاهش پیدا می‌کند. با تقویت سیم‌کشی‌ها و کویل می‌توانید از بروز این مشکل جلوگیری کنید.
آیا می‌توان در صورت روشن‌بودن چراغ چک همچنان به رانندگی ادامه داد؟
اگر چراغ چک در خودروی شما به‌صورت مداوم روشن است بهتر است به یک مکانیک متخصص مراجعه کنید. همچنین درصورتیکه این چراغ به حالت چشمک زن در می‌آید به‌معنی وضعیت خطرناک‌ترین حالت ممکن است و بهتر است از رانندگی با آن خودداری کنید. پس توصیه می‌کنیم در هر صورت به‌سلامتی خودروی خود اهمیت بدهید و در صورت لزوم به متخصصین با تجربه مراجعه کنید.
جمع‌بندی آنچه مطالعه کردید…
در این مقاله به بررسی روشن‌بودن چراغ چک در خودروها، علل آن و راه‌حل‌های مختلف برای رفع این مشکل پرداخته شده است. باتوجه‌به اطلاعات ارائه‌شده می‌توان نتیجه گرفت که چراغ چک خودرو ممکن است پس از بروز خطا و تعمیرات صورت گرفته روشن بماند تا زمانی که مشکل به‌طورکامل حل شود. برای تشخیص دقیق علت این مسئله بهترین راه استفاده از دستگاه دیاگ است.
با استفاده از این دستگاه کدهای مربوط به مشکل قابل‌خواندن هستند و می‌توان به‌راحتی از مشکل در خودرو آگاه شد. لازم به ذکر است که علت روشن‌شدن چراغ چک خودرو در برخی موارد نیز ممکن است به‌دلیل مشکلات ساده مانند باز بودن در باک بنزین باشد؛ اما همیشه این چنین نیست و باید به این موضوع توجه کرد و در صورت بروز این مشکل به‌سرعت بررسی و تعمیرات لازم را انجام داد.
کار از تیم محتوای باملو
